Γιάννης Χατζηανέστης
Ολοκλήρωσα την ανάγνωση του βιβλίου σας, κα Ελένη Ψαραδάκη και ομολογουμένως εντυπωσιάστηκα πολλαπλά από το λεπτομερές της έρευνας.
Διαπίστωσα ότι σε κάθε βήμα προσέγγισης, οποιουδήποτε θέματος, σας απασχόλησε, ήταν άοκνη η προσπάθειά σας, να ερευνήσετε και να ερμηνεύσετε, συμπεριφορές και ισχυρισμούς, καταφεύγοντας σε πολύ εμπεριστατωμένη παράθεση, επιστημονικών και ερευνητικών αναφορών επί του θέματος.
Με εντυπωσίασε ευχάριστα, ομολογουμένως, το γεγονός, ότι σε κάθε θέμα που θέλατε να αναφερθείτε, παρουσιάζατε συμπεράσματα επιστημονικών αναφορών, που υποστήριζαν εκ των προτέρων τις δικές σας, εν τέλει, εκφραζόμενες απόψεις, προσφεύγοντας σε πλούσια βιβλιογραφία και εκάστοτε αναφορά ειδημόνων, με δημοσιεύσεις επί του συγκεκριμένου θέματος.
Αυτό βοήθησε τον αναγνώστη-ερευνητή και θιασώτη των εργασιών αυτού του τύπου, να σιγουρευτεί ότι πρόκειται για μια επιστημονική καθ’ όλα έρευνα και οπλίζοντας το κείμενο με πλούσια βιβλιογραφική και γνωμοδοτική αναφορά, δίδοντας επίσης, τη σχετική οδό έρευνας, για περαιτέρω εμβάθυνση, επί των θεμάτων που πραγματεύεστε.
Ας έρθουμε όμως, στο ίδιο το βιβλίο σαν κτίσιμο και παρουσίαση.
Το θέμα που πραγματεύεστε, δηλωνόμενο ήδη στον τίτλο, είναι πολύ λεπτό και επιφανειακά - πριν διαβάσει κανείς το βιβλίο - εγείρει κάποιες απορίες.
Ομολογουμένως και σε ‘μένα, προ της αναγνώσεως του βιβλίου, ήταν υπαρκτές. Κάποια επιφύλαξη σίγουρα δημιουργεί η αναφορά σε θέματα που άπτονται θεμάτων που μπορεί να εκμεταλλευτούν οι “γείτονές” μας.
Όλα αυτά διαλευκάνθηκαν, με την ανάγνωση-μελέτη του ερευνητικού σας πονήματος, το οποίο όπως και εσείς στην παρουσίαση το κατατάξατε, είναι μακράν από λαογραφική, μυθιστορηματική, ή φολκλορική αναφορά, ένα επιστημονικό κοινωνιολογικό, ερευνητικό σύγγραμμα, που τεκμηριώνει αδιαμφισβήτητα τα συμπεράσματά του.
Θεωρώ επιστημονικά επαρκές το έργο σας – χωρίς να έχω οποιαδήποτε επιστημονική περγαμηνή ειδικού επί του θέματος - κρίνοντας ως απλός αναγνώστης και λάτρης της ιστορίας του τόπου μας. Με προσφυγική καταγωγή προσωπικά, κατά 50% από Μικρασιάτες από τον Τσεσμέ ( Κρήνη Ερυθραίας) ανιόντες, αλλά και γνώστης εν μέρει του τι σημαίνει πρόσφυγας εξ ανταλλαγής, ως σύζυγος της αμιγώς εκ Καππαδοκών συζύγου μου, διάβασα με μεγάλο ενδιαφέρον το πόνημά σας.
Οι μνήμες, όπως επαρκώς τεκμηριώνετε, είναι επιλεκτικές και επίκτητες, ιδιαίτερα στους απογόνους των επομένων γενεών. Έτσι ό,τι θέλουμε θυμούμαστε κι ό,τι θέλουμε ή μας συμφέρει, ισχυριζόμαστε.
Άλλες φορές από αληθινή νοσταλγία και ωραιοποίηση του παρελθόντος των προγόνων και άλλες φορές γιατί πρέπει να φανούμε συνεχιστές της “παράδοσης”. Μεγάλη και παρεξηγημένη λέξη, όταν κάποιο “συμφέρον υπεισέρχεται και υποδαυλίζει, αν δεν αποτελεί αμιγές κίνητρο της προσπάθειας αναφοράς στο παρελθόν.
Στο σημείο αυτό θέλω να τονίσω ότι δεν είμαι εναντίον των προσπαθειών της διάσωσης των παραδόσεων, που υπήρξαν οι στύλοι οι ισχυροί του οικοδομήματος της εθνικής, γλωσσικής και θρησκευτικής ύπαρξης του Έθνους μας!
Όμως όταν η επίκληση των συμπεριφορών και συνηθειών των προγόνων, υποκρύπτει άλλους σκοπούς, τότε ένας σκεπτικισμός-τουλάχιστον- χρειάζεται.
Τελειώνοντας αυτήν την αναφορά μου, θα συνιστούσα την ανάγνωση του βιβλίου σας σε όποιον πραγματικά ενδιαφέρεται να ασχοληθεί με θέματα κοινωνιολογικής προσέγγισης και έρευνας σ’ αυτό που εύκολα αποκαλούμε “φιλία των λαών”, ενθυμήματα από πατρίδες προγόνων κ.α.…
Ηράκλειο, Σεπτέμβριος 2022
Χατζηανέστης Γιάννης